Maxaad ka xasuusataa hadaladii kululaa ee horay u dhexmaray saddexdaan masuul laba sano ka hor?

0

Sanadkii 2022 kii oo ay dhacday doorashada Soomaaliya iyo bilihii ugu dambeeyayay ee sanadkii 2021 kii, ayaa is fahmiwaa siyaasadeed oo dhexmaray madaxweynahii Soomaaliya ee xilligaas, siyaasiyiinta mucaaradka iyo qaar ka mid ah madaxweynayaasha maamul goboleedyada waxa uu sababay xasillooni darro siyaasadeed oo aad u xoogaysatay.

Taas ayaa waxay sababtay in xilligaas ay siyaasiyiinta iyo madaxdu is dhaafsadaan hadalo xanaf leh oo aad hadalhayn uga dhexdhaliyay shacabka Soomaalida.

Madaxdii Waqtigaas hadalada adag hawada isku mariyay ayaa waxaa ka mid ah madaxweyinihii xilligaas Maxamed Cabdullaahi Farmaajo, madaxweynihii hore ee Soomaaliya Shariif Sheekh Amxed iyo madaxwynaha Puntland Siciid Cabdulaahi Deni.

Hadaba, saddexdooduba waxay laba sano ka dib maanta kuwada sugan yihiin magaalada Garowe ee caasimadda Soomaaliya, iyaga oo dhaliilo u haya dawladda uu hugaamiyo madaxweyne Xasan Sheekh.

Deni

Intuu xilka hayay madaxweynahii hore ee Soomaaliya Maxamed Cabdullaahi Farmaajo waxaa madaxweynayaashii dawlad goboleedyada ee ka soo hor jeestay nidaamkii doorasho ee uu soo jeediyay ka mid ahaa Saciid Cabdullaahi Deni – madaxweynaha Puntland.

Inta badan kulamadii looga hadlayaya doorashada ee ay wada galeen labadaan masuul ayaa guul ku soo dhamaan, sida ay labadooduba meel fagaare ah ka qireen marar kala duwan.

Balse bilowgii sanadkii 2022 kii markii ay soo dhawaatay doorashada madaxweynaha Soomaaliya, ayaa waxaa shaaciyay musharrax nimadiisa madaxweynaha Puntland, isaga oo khudbadan hadal hayn dhalisay ka jeediyay munaasabad uu ku shaacinayay musharraxnimadiisa.

‘‘Waxaan u tartamayaa xilka Madaxweynenimada Soomaaliya. Waxaan hadaf ii ah in meesha laga saaro Madaxweyne Farmaajo’’, ayuu yiri madaxweyne Siciid Cabdullaahi Deni intii uu jeedinayay khudbadda shaacintiisa madaxweynenimo.

Deni ayaan xilligaas ku guuleysan xilkii madaxweynenimo ee uu tartamay ee villa Somalia.

Mar kale ayaa Siciid Cabdullaahi Deni waxa uu noqday madaxweyaha Puntland, ka dib markii uu dhamaaday muddo xileedkiisii koobaad, isaga ii olole doorasho oo adag la galay musharrixiin kale.

Sheekh Shariif

Shariif Sheekh Axmed, madaxweynihii hore ee Soomaaliya oo isaga oo wafdi kale oo siyaasiyiin safaro ku taay qaar ka mid ah gobolada Soomaaliya, ayaa waxa uu ku eedeeyay dawladdi madaxweyne Farmaajo hugaaminayya in ay isku dayday in is hor istaagto qaar ka mid ah safardaas, isaga oo ka falcinaya ayuuna jeediyay khudbad haalhayn ka abuurtay baraha bulshada.

Waxa uu sheegay in isaga iyo siyaasiyiin kale oo diyaarad u saaran Baladweyne ay dawladdu isku dayday in diyaaradda ay soo celiso, balse markii dambe uu wafdigii ka dagay magaalada Baladweyne.

Isaga oo ay caro ka muuqtay ayuu ku goodiyay shariif in hadii dawladdu aysan ka joojin hor istaagga uu awood ku saari doono. “Wallahi Thuma Wallaahi, Wallahi Thuma Wallaahi, Wallahi Thuma Wallaahi, Hadaysan joojin waan bixinaynaa” ayaa hayda weedh caan noqotay oo jeediyay Shariif.

Balse maanta labadii madaxweyne ee horaba waxa iyaga oo mucaarad ah ay maanta ku wada sugan yihiin magaalada Garowe ee casimadda Puntland, iyaga si hor dhac ah u sheegay in ay ka wada hadlayaan arrinta wax ka badalka dastuurka ee ay waddo dawladda uu hugaamiyo Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud.

Farmaajo

Bishii Febraayo ee sanadkii 2021 kii Madaxweynahii Soomaaliya ee xilligaas Maxamed Cabdullaahi Farmaajo ayaa baarlamaanka Soomaaliya ka hor jeediyay baarlamaanka khudbad dheer oo sanadle ahayd, khudbadaas ayuuna Farmaajo diiradda ku saaray doorashada iyo wixii ka soo baxay kulamo uu la galay dawlad goboleedyada.

Waxuu sheegay in heshiiskii xilligaas jira y ee aadka u khuseeyay doorashada ee 17 kii September ku asteysnaa, kaas oo maamul goboleedyadu soo gudbiyeen uu fikirkiisa iska lahaa madaxweynaha Puntland Saciid Cabdullaahi Deni, isaga oo sheegay in dhamaan qodobadii ku qornaa uu isagu qortay.

“Waxaa qoray heshiiskaas Saciid Cabdullaahi Deni – Inta kale way daawanahayeen” ayuu Farmaajo ka hor yidhi Barlamaanka Soomaaliya.

Dhawaan ayaa dawladda Soomaaliya waxa ay sheegtay in dooneyso in ay dhameystirto dastuurka mudada dheer qabyada ah ee Soomaaliya, balse waxaa muran siyaasadeed oo dheer dhaliyay qaar ka mid ah qodobada oo ay walaac ka muujiyeen siyaasiyiinta iyo xubnaha baarlamaanka intaba.