Xijaabka sida laga soo xigtay maxkamad taariikhi ah oo xukuntay talaadadii, ayaa lagu sheegay xukunkaasi in xijaabku yahay dhaqan, ee aanu la xiriirin diin
Saddex xaakim oo fadhigoodu yahay koonfurta gobolka Karnataka, ayaa taageeray mamnuucista xijaabka, ee ay dowladdu kusoo rogtey dugsiyada iyo kuliyadaha, iyaga oo ku sababeeyey in xirashada xijaabka aaney muhiim u aheyn Islaamka.
Xukunka ayaa yimid kadib markii uu soo if baxey dood laga qabo xirashada xijaabka, taasoo maxkamadd sare ay gaartey, iyadoo racfaan lid ku ah xayiraadda la gudbiyey saacado kadib amarkii maxkamadda sare.
Balse khuburada dhanka sharciga iyo culumada, ayaa bilaabay iney miisaamaan, iyadoo isku dayaya iney kala fur furaan waxa uu xukunka uga dhigan yahay wadan dadkiis kala duwan yihiin, oo ay caan ku yihiin qolo waliba soo bandhigidda caqiiqadooda.
Xudunta xukunka waa waxa loogu yeero “imtixaanka lagama maarmaanka ah” – oo loo isticmaalo in lagu go’aamiyo haddii shay lagama marmaan u tahay diin iyo in kale, taasoo maxkamadaha Hindiya isticmaalkooda ay sii kordhayaan, si ay u xalliyan khilaafaadka la xiriira diin.
Xijaabku ma lagama maarmaanbaa Islaamka dhaxdiisa?
Tani waxey aheyd su’aasha keentay dhageysiga oo saldhig u ah xukunka oo ka kooban 129 bog.
Dadka gudbiyey dacwadda, ayaa ahaa koox gabdho Muslimiin ah, oo laga mamnuucay iney ku dhex xirtaan xijaabka fasalada inta ay ku jiraan, gaar ahaan kuliyadaha dowlada ee degmada Udupi ee Karnataka – way mudaaharaadayeen, balse kuliyadda kama aysan tanaasulin mowqifka ay istaagtey, waxeyna arrintu markii dane ku dhamaatey maxkamad.
Gabdhaha ayaa ku dooday in mamnuucista aysan aheyn kaliya takoor, balse ay caqabad ku tahay xauquuqda ay u leeyihiin xoriyadda hadalka iyo diinta. Waxey yiraahdeen in diintooda ay fareyso iney madaxdooda dabooshaan.
Dowladda ayaa arrintaas kahor timid, iyadoo sheegtay in culeyska uu saaran yahay dadka soo codsadey iney caddeeyaan in xijaabku uu yahay dhaqan diimeed oo “muhiim ah”.
Kow iyo toban maalmood Kadib, oo hadallo kulul iyo dibu dhac ku yimid go’aanka, maxkamaddu waxey soo gaba gabeysay in dadkii dacwoonayey “si xun ugu guul dareysteen” iney caddeeyaan muhiimadda xijaabka.
Iyadoo soo xiganeysa maxkamadda aayado kamid ah Qur’aanka kariimka ah, waxey xukuntay in; haddii aan looggu hoggaasamin xijaabka sida looggu tala galey, kuwo aan xiranin xijaabka ayaa noqonaya kuwo dambi ku dhacey, Islaamkuna wuxuu luminayaan sharaftiisa, diintuna waa ay baaba’aysaa.
Sidaa darteed, waxay ku dartey mxakamadda xukunkeeda, in maamulka gobolka xaq u leeyahay inuu dajiyo darees aanu xijaabku qeyb ka aheyn, waxey meesha ka saartey diidmada ardeyda, iyadoo xeerku yahay “xakameyn maangal ah” oo qeyb ka ah xuquuqda dastuuriga.
“Wixii aan diin ahaan waajib aheyn, sidaas darteed lagama dhigi karo arrin muhiim ah oo diina, iyada oo loo marayo kicin dadweyne ama doodaha xamaasadda leh ee maxkamadaha,” ayaa lagu yiri amarka.
Laakiin khuburada dastuurka iyo aqoon yahanada sharciga, ayaa sheegaya in tani aysan ahayn su’aalu taalla maxkamadda iney go’aan ka gaarto. “Waxaad dhex galeysaa cilmi aad u ballaaran, oo qareennada iyo garsoorayaashu ay yar tahay aqoonta ay u leeyihiin,” ayey tiri qareen sare oo ka tirsan maxkamadda sare Rebecce John.