Izz al-Din al-Qassam Brigades waa garabka milatari ee dhaqdhaqaaqa Xamaas.
Kaddib markii la aasaasay sanadihii 1980meeyadii, Xamaas ayaa la timid labo hadaf: inay dagaal hubeysan ku qaaddo Israa’iil, kaasoo ay hoggaaminayaan garabkeeda militari, iyo hirgelinta barnaamijyo daryeelka bulshada ah.
Dhaqdhaqaaqan ayaa ku lug lahaa hannaanka siyaasadeed ee Falastiiniyiinta tan iyo sanadkii 2005, markii Israa’iil ay ciidamadeeda iyo dadkeeda kala baxday Gaza, kuna guuleystay doorashooyinka sanadkii 2006, kahor inta aysan maamulkeeda ku xoojin sanadkii xigay iyadoo meesha ka saartay dhaqdhaqaaqa ay iska soo horjeedeen ee Fatax, oo uu hoggaaminayay Maxamuud Cabaas.
Tan iyo markaas, dagaalyahannada Gaza ku sugan ayaa fuliyay tiro howlgallo waaweyn oo ay dagaallo kula galeen Israa’iil.
Israa’iil, Mareykanka, Midowga Yurub iyo Ingiriiska, iyo sidoo kale quwado kale, ayaa guud ahaan Xamaas iyo garabkeeda milatari u aqoonsan urur argagixiso.
Maxkamad Masar ku taalla ayaa sanadkii 2015 xukmisay in the Izz al-Din al-Qassam Brigades loo aqoonsado “urur argagixiso,” xukunkan oo ay ka dhiidhiyeen firqo badan oo Falastiiniyiin ah, waxayna ku tilmaameen “inaysan caddaalad u ahayn Falastiiniyiinta” isla markaana aysan dan u ahayn Masar.
Mohammed Deif, oo loo yaqaanno Mohammed Diab Ibrahim al-Masri, waa hoggaamiyaha kooxdan Izz ad-Din al-Qassam Brigades.
Wuxuu liiska dadka ay ugu doon doonista badan tahay Israa’iil ku jiray muddo 20 sano ah.
Israa’iil ayaa dhowr jeer oo hore isku dayday inay disho Deif, balse mar walba wuu ka badbaadayay.
Sida laga soo xigtay barta internet-ka ee al-Qassam Brigades, magaca dhabta ah ee Deif waa Mohammed Diab.
Magacan oo Carabi ah ayaa micnihiisu yahay “marti” —waxayna kooxdu sheegtay in loogu doortay sababo la xiriira inuu ku habboon yahay nin isaga kala gooshaya “xaafad ka xaafad iyo deegaan ka deegaan” iyadoo ay si joogto ah isha ugu hayaan ciidamada Israa;’iil.
Sanadkii 2014, Xamaas ayaa sheegtay in xaaskii iyo wiil uu dhalay Deif lagu dilay duqeymo cirka ah oo ay Israa’iil ka geysteen Marinka Gaza.
Markii ay doorashooyinkii Gaza ku guuleysteen, kooxda ayaa afar dagaal oo waaweyn la galay Israa’iil, iyadoo Masar ay Marinka Gaza xannibaad saartay Xamaas si ay cadaadis ugu saarto inay joojiyaan weerarrada.
Weerar ismiidaamin ah
Xamaas ayaa soo caan baxday kaddib markii ay ka hor yimaadeen heshiiskii nabadda ee Oslo ee ay kala saxiixdeen Israa’iil iyo Ururka Xoreynta Falastiin (PLO), horraantii sanadihii 1990-meeyadii.
Inkastoo ay dhowr jeer Israa’iil tallaabo ka qaadday arrintaas maamulka Falastiinna uu u guuxay, haddana Xamaas ayaa si adag uga soo hors=jeesatay iyadoo fulisay weerarro is miidaamin ah.
Waxay kooxdan fulisay dhowr weerar oo lagu qaaday bas ay dad saarnaayeen, waxaana ku dhintay tiro Israa’iiliyiin ah, waxayna sii laba jibbaareen weerarradooda kaddib markii Israa’iil ay dishay hoggaamiyihii ruuxiga ahaa ee kooxda Xamaas isla markaana bambooyinka u sameyn jiray Yahya Ayyash bishii December 1995.
Bambaanooyinka ayaa loo aaneeyay inay Israa’iil ka weeciyeen hannaanka nabadda ayna u suurto geliyeen Benjamin Netanyahu – oo aad uga soo horjeeday heshiiskii Oslo – inuu xukunka qabsado sanadkii 1996.
Xamaas ayaa kaddib yeelaneysay awood iyo saameyn iyadoo Israaiil ay arrintaas ku eedeysay Maamulka Falatsiin oo ay sheegtay inuu maalgelinayay weerarrada ay dhimashada badan ka dhalatay.
Xamaas ayaa aasaastay xarumo caafimaad iyo iskuullo, kuwaasoo ay ka faa;iideysteen Falastiiniyiinta dareemayay inay saameysay musuqmaasuqa iyo waxtar la’aanta Maamulka Falastiin ee ay aqlabiyadda ku lahaayeen kooxda Fatax.
Dastuurkii1988 ee Xamaas
Dastuurkii Xamaas wuxuu qeexayay taariikhda Falastiin – oo ay ku jirto Israa’iisha maanta – inay tahay dhul Islaami ah wuxuuna meesha ka saarayaa in nabad waarta lala galo dalka Yahuudda.
Dukumentigan ayaa sidoo kale xusaya in Yahuuddu ay yihiin dad, ku xukminaya dhaqdhaqaaqa inuu yahay mid yahuud-nacayb uu ku dhisan yahay.
sanadkii 2017, Xamaas ayaa soo saartay dukumenti sharciyeed cusub oo xoogaa jilcinaya maqaamkeeda waxaana lagu adeegsaday luqad xoogaa miisaan leh.
Wax aqoonsi ah kama jirin dhanka Israa’iil, balse waxay si rasmi ah u oggolaatay dhismaha maamul Falastiini oo ku meel gaar ah in laga sameeyo Gaza, Daanta Galbeed iyo Bariga Qudus.
Dukumentiga ayaa sidoo kale xoogga saaraya in hardanka Xamaas uusan quseyn Yahuudda balse uu ku wajahan yahay “kuwa heysta dhulkooda”.
Israa’iil ayaase sheegtay in kooxdu ay “isku dayeyso inay marin habaabiyaan dunida”.
