Dalalka Djibouti, Laos, Zambia iyo Kyrgyzstan ayaa waxay Shiinaha ka qaateen deyn 20% ka badan dakhligooda sanadlaha ah.In badan oo deyntaasi ka mid ah waxay la xiriirtaa mashaariic dhismo oo ballaaran sida waddooyin, waddo tareen iyo dekado, iyo sidoo kale waaxaha macdan qodista iyo tamarka.
Shiinaha ayaa wajahay cambaareyn ku aaddan dhaqamada deyn siinta dalalka saboolka ah, isagoo lagu eedeeyay inuu sababo in dalalkaasi ay la daalaa dhacaan gudidda deymahaas taasina ay u nugleyso cadaadis uga yimaada xukuumadda Beijing.
Balse Shiinaha ayaa beeniyay arrintaas, isagoo dalalka Galbeedka ku eedeeyay inay buunbuninayaan arrintan si ay u dhaawacaan sumcaddiisa.
Wuuxu yiri: “Ma jiro hal dal oo ku dhacay waxa loogu yeero ‘dabinka deynta’ oo ka dhashay lacagaha laga deynsado Shiinaha.”
Maxaanu ka ognahay hannaanka deyminta ee Shiinaha?
Shiinaha wuxuu ka mid yahay dalalka adduunka ee deymaha ugu badan bixiya.
Deynta uu siiyo dalalka saboolka ah iyo kuwa dabaqadda dhexe ayaa saddex jibbaarantay tobankii sano ee la soo dhaafay, iyadoo gaartay $170bn (£125bn) dhamaadkii sanadkii 2020.
Si kastaba, waxaa la filayaa in deymaha uu Shiinaha bixiyo ay intaasi ka sii bataan.
Baaritaan uu sameeyay AidData, oo ah guddi horumarinta caalamiga ah oo ka dhisan Jaamacadda William & Mary ee Mareykanka, ayaa ogaaday in kala bar deymaha uu Shiinuhu siiyo dalalka soo koraya aanan lagu xusin xogta deymaha ee dalkaas.
Aalaaba waa laga saaraa xogta lacagaha dowladda, waxaana loo diraa shirkadaha ay dowladuhu leeyihiin iyo bankiyada iyo hay’adaha gaarka loo leeyahay, beddelkii ay noqon lahayd labo dowladood oo wax is dhaafsanaya.
Waxaa haatan jira in ka badan 40 dal oo isugu jira kuwo sabool ah iyo kuwo dabaqadda dhexe ah, sida laga soo xigtay AidData, kuwaas oo deynta ay ka qaateen Shiinaha ay 10% ka badan tahay dakhliga sanadlaha ah ee usoo xarooda.
Dalalka Djibouti, Laos, Zambia iyo Kyrgyzstan ayaa waxay Shiinaha ka qaateen deyn 20% ka badan dakhligooda sanadlaha ah.
In badan oo deyntaasi ka mid ah waxay la xiriirtaa mashaariic dhismo oo ballaaran sida waddooyin, waddo tareen iyo dekado, iyo sidoo kale waaxaha macdan qodista iyo tamarka.
Waa maxay ‘dabinnada deymaha’ maxaase caddeymo ah oo loo hayaa?
Wareysi uu siiyay BBC-da, ayaa Richard Moore, oo ah madaxa hay’adda sirdoonka dibadda ee Britain ee MI6, ayaa wuxuu ku sheegay in Shiinaha uu adeegsado waxa uu ugu yeeray “dabinnada deynta” si ay uga sare maraan dalalka kale.
Deynta uu siiyo dalalka saboolka ah iyo kuwa dabaqadda dhexe ayaa saddex jibbaarantay tobankii sano ee la soo dhaafay, iyadoo gaartay $170bn (£125bn) dhamaadkii sanadkii 2020.
Si kastaba, waxaa la filayaa in deymaha uu Shiinaha bixiyo ay intaasi ka sii bataan.
Baaritaan uu sameeyay AidData, oo ah guddi horumarinta caalamiga ah oo ka dhisan Jaamacadda William & Mary ee Mareykanka, ayaa ogaaday in kala bar deymaha uu Shiinuhu siiyo dalalka soo koraya aanan lagu xusin xogta deymaha ee dalkaas.
Aalaaba waa laga saaraa xogta lacagaha dowladda, waxaana loo diraa shirkadaha ay dowladuhu leeyihiin iyo bankiyada iyo hay’adaha gaarka loo leeyahay, beddelkii ay noqon lahayd labo dowladood oo wax is dhaafsanaya.
Waxaa haatan jira in ka badan 40 dal oo isugu jira kuwo sabool ah iyo kuwo dabaqadda dhexe ah, sida laga soo xigtay AidData, kuwaas oo deynta ay ka qaateen Shiinaha ay 10% ka badan tahay dakhliga sanadlaha ah ee usoo xarooda.
Dalalka Djibouti, Laos, Zambia iyo Kyrgyzstan ayaa waxay Shiinaha ka qaateen deyn 20% ka badan dakhligooda sanadlaha ah.
In badan oo deyntaasi ka mid ah waxay la xiriirtaa mashaariic dhismo oo ballaaran sida waddooyin, waddo tareen iyo dekado, iyo sidoo kale waaxaha macdan qodista iyo tamarka.
Waa maxay ‘dabinnada deymaha’ maxaase caddeymo ah oo loo hayaa?
Wareysi uu siiyay BBC-da, ayaa Richard Moore, oo ah madaxa hay’adda sirdoonka dibadda ee Britain ee MI6, ayaa wuxuu ku sheegay in Shiinaha uu adeegsado waxa uu ugu yeeray “dabinnada deynta” si ay uga sare maraan dalalka kale.
Waxaa la leeyahay Shiinaha ayaa lacag dyemiya dalalka kale, kuwaas oo haddii ay ku guul darreystaan bixinta deymahaas lala wareego hantidooda – eedeymahaas oo ay muddo dheer beenineysay Beijing.
Waxa ay dadka cambareeya Shiinaha tusaalaha u soo qaataan ayaa waxaa ka mid ah Sri Lanka, oo sanad kahor helay mashruuc dhismaha dekad ah oo ballaaran oo laga dhisay Hambantota.
Balse mashruucna oo ah ku kacday hal bilyan oo doollar oo deyn laga soo qaaday Shiinaa ah ayaa dhaliyay muran, waxayna Sri Lanka taasi u horseedday inay la daalaa dhacdo bixinta deyntaas.
Ugu dambeyn sanadkii 2017, Sri Lanka ayaa oggolaatay inay shirkadaha ay maamusho dowladda Shiinaha siiso inay maamulaan 70% dekadda muddo 99 sano ah si ay ugu bixiso deyntaas.
