Markii uu bishii hore u geeriyooday Covid-19, Dr Ashraf Emarah, oo khabiir ku ahaa qalliinka qurxinta iyo dib u habeynta wejiga iyo afka, ayaa waxay taasi tooshka ku ifisay codsiga shaqaalaha caafimaadka oo dalbanaya in daryeel gaar ah loo fidiyo kuwa safka hore kaga jira la dagaallanka xanuunka safmarka ah, sida uu ku warramayo Basillioh Mutahi.
Markii uu dhaqtarka, oo ka mid ah dhaqaatiirta ugu sarreysa ee galbeedka Kenya, uu ku dhacay xanuunka, xaaladdiisa way ka sii dartay, sariiraha qeybaha daryeelka gaarka ahna ma oollin isbitaalkiisa – Moi Teaching and Referral Hospital (MTRH) ee ku yaalla Eldoret.
Dr Emarah ayaa wax soo baray ardayda isbitaalka MTRH, oo muddo tobnaan sano ahaa kan labaad ee ugu weyn dalka.
Qoyska dhaqtarka iyo saaxiibbadiis ayaa kaddib isku dayay inay u soo qaadaan magaalada caasimadda ah ee Nairobi, oo boqollaal meyl ka fog halka uu joogay.
Balse qiimaha diyaarad ambalaas ah ayaa “aad qaali u ahaa”, sida uu sheegay sarkaal ka tirsan midowga dhaqaatiirta. Daawo muhiim ah oo uu u baahnaa markii ay xaaladdiisa ka dartay ayaa sidoo kale adkeyd in la helo.
Dr Emarah ayaa qalliin ku sameyn jiray carruurta faruuran
“Dhaqaatiirta ayaa lacago isku daray si loogu iibiyo dawada” si xaalkiisa loo dejiyo, ayuu Dr Chibanzi Mwachonda, oo ah sii hayaha xoghayaha guud ee Midowga Dhaqaatiirta Kenya (KMPDU), u sheegay guddi baarlamaani ah.
“Waxay ahayd xaalad aad murugo u le,” ayuu yiri Dr Mwachonda, oo farta ku fiiqay in dhaqaatiirtu aysan caymis caafimaad oo ku filan ka heysan shirkadda caymiska ee qaranka.
Dhaqtarka oo xanuunsanaya ayaa loo qaaday isbitaal gaar loo leeyahay oo ku yaalla Nakuru, oo ah magaalo u dhaxaysa Eldoret iyo Nairobi, halkaas oo uu ku sugayay in sariir qeybta daryeelka gaarka ah looga helo caasimadda.
KMPDU@kmpduTragic week for the Medical Profession after losing four Senior Specialists in one week. 1. Dr. Emarah Ashraf 2. Dr. Vladimir schuckin 3. Dr. Hudson Inyangala 4. Dr. Robert Ayisi KMPDU urges all doctors to abstain from duties where the work environment is unsafe.
Toddobaad kahor geeridiisa, wuxuu fulinayay qalliin isaga oo korjoogteynayay arday, kahor intuusan isku arkin calaamadaha maalmo kaddib, saaxiibkiis Dr Anthony Akoto ayaa sidaas u sheegay BBC-da.
“Wuxuu dhintay isaga oo safka hore ku jira, shaqadiisa ku guda jira,” ayuu yiri Dr Akoto, oo sidoo kale ka tirsan midowga dhaqaatiirta, isaga oo tilmaamay in geeridu ay la tagtay dhaqtarkii qalliinka qurxinta ee keliya ee khibrad heerkaas ah lahaa ee galbeedka Kenya.
“Dalku wuxuu leeyahay dhaqaatiir aad u yar oo kuwa qalliinka qurxinta ah. Marka la eego heerkiisa, isaga un baan heysannay, inkastoo ay jiraan dhaqaatiir kale oo soo kacaya, balse weli baahi ayaa jirta.”
Liiska la sameeyay sanadkii 2018 ee waaxda dhaqaatiirta Kenya waxaa keliya ku jiray afar dhaqtar oo ku takhasustay qalliinka qurxinta oo Kenya ku sugan .
Dr Emarah oo u dhashay Masar wuxuu Kenya yimid 30 sano kahor, waxay saaxiibbadiis ku sheegaan la taliye, macallin iyo dhaqtar qalliin oo sare oo si weyn loogu xiisi doono.
‘Uma maleynayo inaan sii noolaan doono’
Dhaqtarka waxaa lagu yaqaannay inuu qalliin dib u habeyn ah ku sameeyay kumannaan carruur ah oo faruurnaa, kana caawiyay inay dhoolla-caddeeyaan, isla markaana uu khibraddiisa u gudbiyay dhaqaatiirta qalliinka ee dalalka deriska la ah Kenya sida Soomaaliya, Uganda iyo Jamhuuriyadda Dimuqraaddiga ah ee Congo.
“Waxaan u baroor diiqeynaa saaxiibkeen,” Smile Train Africa, oo ka mid ah hay`adihii uu la soo shaqeeyay ayaa sidaas ku soo qortay barta Twitter-ka iyadoo raacisay sawirka dhaqtarka iyo qaar ka mid ah carruurtii uu qalliinka ku sameeyay.
